Λάνα ντερ Παρτόγ

Λάνα ντερ Παρτόγ

Η Λάνα ντερ Παρτόγ (Lana der Parthogh) γεννήθηκε ως Svetlana Matoff στις 16 Απριλίου1940 στο νοσοκομείο της CMC (Cyprus Mines Corporation) στην Πεντάγια, στην περιοχή της Μόρφου.
Οι γονείς της ήταν και οι δυο παιδιά Ρώσων προσφύγων που έφυγαν από τη χώρα τους μετά την Μπολσεβίκικη Επανάσταση του 1917 και τον εμφύλιο πόλεμο του 1919-1920.

Ο πατέρας της Σεργκέι μεγάλωσε στην Κύπρο όπου οι γονείς του είχαν εγκατασταθεί στο Καλό Χωριό Σολέας, αφού ο πατέρας του, αξιωματικός του Λευκού Στρατού που πολεμούσε τους Μπολσεβίκους, μεταφέρθηκε στην Κύπρο από τους Βρετανούς το Μάρτιο του 1920.
Η μητέρα της Λάρισα είχε καταφύγει στη Λετονία και ήρθε στην Κύπρο τον Μάρτιο του 1939.

Οταν ξέσπασε ο Β’ Παγκόσμιος Πόλεμος, ο Σεργκέι εθελοντής στο Κυπριακό Σύνταγμα και στη συνέχεια έγινε αξιωματικός των Βασιλικών Μηχανικών. Η οικογένεια τον ακολούθησε καθώς υπηρέτησε στην Αίγυπτο και την Κύπρο, μετά στην Αγγλία και πίσω στην Κύπρο όταν αποστρατέφθηκε.

Η Λάνα είχε πάει σε 11 διαφορετικά σχολεία όταν το 1957, σε ηλικία δεκαεπτά, ξεκίνησε τη δημοσιογραφική της καριέρα στην αγγλόφωνη εφημερίδα, Times of Cyprus, υπό τον Charles Foley.
Ανάμεσα στους συναδέλφους της η Βαρβάρα Κόρνγουολ Λυσσαρίδη και η Μαρούλα Βιολάρη-Ιακωβίδη. Το 1959 εξασφάλισε το δεύτερο βραβείο στο Διαγωνισμό του περιοδικού Vogue Talent και της προσφέρθηκε δουλειά στο περιοδικό στο Λονδίνο, όπου εργάστηκε για ένα χρόνο. Επέστρεψε στην Κύπρο το 1960 όπου παντρεύτηκε τον διεθνή φωτορεπόρτερ και δημοσιογράφο Τζιορτζ ντερ Παρτόγ (Georges der Parthogh), με τον οποίο απέκτησε δύο γιους, τον Γερβάντ (Yervant) και τον Μασίς (Masis).
Ο Μασίς ακολούθησε τα αχνάρια του πατέρα του και της μητέρας του και σήμερα είναι αρχισυντάκτης και εκδότης του Financial Mirror και πατέρας των δύο εγγονών της Λάνα, της Τατιάνα και Ναταλία.
Η Λάνα προσελήφθη στην αγγλόφωνη εφημερίδα Cyprus Mail και τον Δεκέμβριο του 1963, ο Χαρίλαος Παπαδόπουλος, την κάλεσε να “βοηθήσει για λίγες μέρες” ως εκφωνήτρια ειδήσεων στην αγγλική, καθώς κανένας από τους εκφωνητές στην Αγγλική δεν μπορούσε να μεταβεί στον σταθμό λόγω των διακοινοτικών συγκρούσεων.
Αυτή η “προσωρινή βοήθεια” εξελίχθηκε σε 22 χρόνια υπηρεσίας στο ΡΙΚ, κατά τη διάρκεια της οποίας προήχθη σε επικεφαλής των προγραμμάτων ραδιοφώνου στο τμήμα αγγλικής και ξένων γλωσσών.

Lana der Parthogh

Η Λάνα με τον σύζυγό της Τζιορτζ ντερ Παρτόγ στους γάμους τους.

Το 1974 και τα επόμενα χρόνια συνεργάστηκε με το Τμήμα Τηλεόρασης για την παραγωγή ντοκιμαντέρ στην αγγλική γλώσσα, συμπεριλαμβανομένου του "Ήταν ένα νησί" με βάση το ποίημα της με τον ίδιο τίτλο που μελοποίησε ο John Vickers, το οποίο εκδόθηκε επίσης ως ανεξάρτητος δίσκος.

Ηταν ένα από τα ιδρυτικά μέλη της Επιτροπής Επιβίωσης της Κύπρου που ιδρύθηκε από μέλη του ΡΙΚ καθώς και από διάφορες άλλες ομάδες που προωθούσαν το Κυπριακό στο εξωτερικό.
Η Λάνα ντερ Παρντόγ μετέφρασε στην αγγλική το βιβλίο που εξέδωσαν οι Δώρος Παρτασίδης και Ανδρος Παυλίδης "Κύπρος, Ημέρες Συμφοράς".
Το 1985 παραιτήθηκε από το ΡΙΚ και συνδέθηκε με την εβδομαδιαία αγγλόφωνη εφημερίδα Cyprus Weekly ως Fashion Editor και στη συνέχεια ως συντάκτης τηλεόρασης και βιβλιοπαρουσιάσεων.
Η εφημερίδα, που άφησε εποχή και έφθασε σε πολύ ψηλά επίπεδα κυκλοφορίας, εκδόθηκε από τον σύζυγό της Τζιορτζ και τους επίσης δημοσιογράφους Ανδρέα Χατζήπαπα και Αλεξ Ευθυβούλου.

Εχει εργαστεί σε διάφορα βιβλία για τον Κυπριακό Οργανισμό Τουρισμού και έχει μεταφράσει και επιμεληθεί αρκετές εκδόσεις για το Πολιτιστικό Ιδρυμα της Τράπεζας Κύπρου, συμπεριλαμβανομένου του "Οδηγού για το Σπίτι του Δραγομάνου", "Νομίσματα της Κύπρου", ένα βιβλίο για τον ζωγράφο Ιωάννη Κισονέργη και το κείμενο για διάφορα ετήσια ημερολόγια με το έργα Κυπρίων ζωγράφων. Επίσης, επιμελήθηκε τους τέσσερις τόμους στα Αγγλικά του Γλαύκου Κληρίδη “Κύπρος: Η κατάθεσή μου”.

Από το 1985 έως το 1995 ήταν υπεύθυνη εταιρείας παραγωγής τηλεοπτικών προγραμμάτων και ειδησεογραφικών ντοκιμαντέρ, με την επωνυμία Alphascope με τον μεγαλύτερο γιο της, Γερβάντ. Η εταιρεία κάλυψε διάφορες ειδησεογραφικές ιστορίες, όπως ο Πρώτος Πόλεμος του Κόλπου, οι συγκρούσεις στη Βοσνία και τη Σομαλία και αλλού για τα WTN (Worldwide Television News), ABC, Fox TV και ARD της Γερμανίας.

Το δημοσιευμένο έργο της διεθνώς περιλαμβάνει το παιδικό βιβλίο "Moussik" με το πατρικό όνομα Lana Matoff που εκδόθηκε από τον Dennis Dobson του Λονδίνου και το τμήμα για τη Λευκωσία στη γερμανική σειρά ταξιδιωτικών βιβλίων Nelles, που εκδόθηκε στα γερμανικά, αγγλικά, γαλλικά, ισπανικά και άλλες γλώσσες. Το 1990 προσχώρησε στην Κυπριακή Ομοσπονδία Φίλων Μουσείων που υπηρετεί ως Αντιπρόσωπος της Κύπρου στο Διοικητικό Συμβούλιο της Παγκόσμιας Ομοσπονδίας Φίλων Μουσείων σε διάφορα διεθνή συνέδρια έως το 2008.
Τα άρθρα της σχετικά με τους Φίλους των Μουσείων έχουν εμφανιστεί στο περιοδικό ICOM "Museum" της UNESCO. δημοσιεύσεις, πρακτικά διεθνών συνεδρίων της WFFM (Παγκόσμια Ομοσπονδία Μουσείων) και περιοδικά που εκδίδονται από εθνικές ομοσπονδίες.
Οταν ο σύζυγός της Τζιορτζ ντερ Παρτόγ απεβίωσε το 2008, αλλά και την αλλαγή ιδιοκτησίας της Cyprus Weekly παραιτήθηκε και το 2011, ξεκίνησε έρευνα για ένα θέμα που την ενδιέφερε πάντα για χρόνια και για το οποίο ο σύζυγός της την παρότρυνε να γράψει: την ελάχιστα γνωστή ιστορία για το πώς εκκενώθηκαν πάνω από 1.500 Ρώσοι που έφυγαν από τον Εμφύλιο Πόλεμο σην Κύπρο τον Μάρτιο του 1920 και πώς μερικοί έμειναν εδώ για να ιδρύσουν μια μικρή ρωσική κοινότητα.

Το αποτέλεσμα ήταν το οικογενειακό υπόμνημα "Samovar on the Table" που δημοσιεύθηκε το 2017, με βάση έγγραφα από τα Κρατικά Αρχεία της Κύπρου, τοπικά άρθρα εφημερίδων, προσωπικά οικογενειακά έγγραφα, ημερολόγια και επιστολές που κάλυπταν επίσης τις επαγγελματικές και προσωπικές ιστορίες της Λάνας και του Τζιορτζ μέχρι το 1974.

Lana der Parthogh

Η Λάνα με τον γιο της Μασίς και τη νύμφη της.

H Λάνα ντερ Παρτόγ είναι μέλος του ΠΕΝ Κύπρου από την ίδρυσή του. Το ποίημά της «It Was an Island» συμπεριλήφθηκε στην έκδοση του ΠΕΝ Κύπρου 60 Ποιήματα Συν Ένα, μια επετειακή έκδοση με την ευκαιρία της 50ης επετείου της Κυπριακής Δημοκρατίας το 2011.