Μυρτώ Αζίνα Χρονίδη
Το Κυπριακό Κέντρο Συγγραφέων ΠΕΝ αποχαιρετά τη Μυρτώ Αζίνα Χρονίδη
Το Κυπριακό Κέντρο Συγγραφέων ΠΕΝ, καθώς και σύσσωμη η λογοτεχνική και ιατρική κοινότητα, όλοι και όλες, όσοι και όσες γνώρισαν τη Μυρτώ Αζίνα Χρονίδη, θρηνούν για την άδικη και τόσο πρόωρη αναχώρησή της για το αιώνιο ταξίδι. Είχε τόσα να δώσει ακόμη στη λογοτεχνική παραγωγή του τόπου μας, στη δημόσια υγεία, στους ανθρώπους, στους φίλους και στις φίλες της, στην αγαπημένη της οικογένεια. Η Μυρτώ άφησε μνήμη αγαθή και σημαντικότατο έργο. Μέχρι το τέλος εργαζόταν σε όλα τα επίπεδα με κέφι και δημιουργία, λάμβανε μέρος σε όλες τις δράσεις της πολυεπίπεδης προσφοράς της, κρατούσε επαφή με όλους τους συμπολίτες της, ήταν κοινωνική, χαρούμενη, γεμάτη αγάπη και τρυφερότητα για τον συνάνθρωπό της. Ήταν τόσο δραστήρια και εύθυμη έως τις τελευταίες στιγμές της, που ο συγκλονισμός που προκάλεσε η είδηση της αναχώρησής της δεν είναι σχήμα λόγου. Το Διοικητικό Συμβούλιο του ΠΕΝ με άφατη θλίψη αποχαιρετά ακόμη ένα πολύτιμο μέλος του, ακόμη μια σπουδαία γυναίκα, ακόμη μια εμπνευσμένη πένα. Είναι πολύ βαρύ το τίμημα που ζητά από εμάς το 2021.
Η Μυρτώ πάντοτε ενεθάρρυνε τις προσπάθειες του Δ.Σ. του ΠΕΝ, πάντοτε ήταν παρούσα σε κάθε προσπάθεια και γέμιζε τον χώρο και τις καρδιές μας με θετική ενέργεια και αισιοδοξία. Το 2020 το Κυπριακό Κέντρο Συγγραφέων ΠΕΝ εξέδωσε το λογοτεχνικό πορτρέτο της Μυρτούς Αζίνα Χρονίδη.
Η Μυρτώ Αζίνα Χρονίδη γεννήθηκε στη Λευκωσία στις 26 Δεκεμβρίου 1961. Κατά τη φοίτησή της στο Παγκύπριο Γυμνάσιο ξεχώρισε με την ποίηση και τα διηγήματά της για τα οποία τιμήθηκε με βραβεία, στο πλαίσιο των διαγωνισμών του ιστορικού γυμνασίου, ενώ ήδη στην εφηβική ηλικία των δεκαπέντε ετών παρουσίασε το αυτοβιογραφικό έργο «Ημερολόγιο 1974» (1977), όπου αφηγείται τις εμπειρίες της από το πραξικόπημα και την τουρκική εισβολή. Το 1987 εκδίδει το βιβλίο «Παθολογία» και το 2001 το αφήγημα «Ραχήλ». Το 2010 το βιβλίο της «Το Πείραμα» (2009) τιμήθηκε με το Βραβείο Λογοτεχνίας Ευρωπαϊκής Ένωσης και μεταφράστηκε σε πολλές ευρωπαϊκές γλώσσες. Κατά την απονομή του ευρωπαϊκού βραβείου η Μυρτώ μεταξύ άλλων ανέφερε: «Θεωρούσα πάντα τη λογοτεχνία ως μια εσωτερική ανάγκη επικοινωνίας με τους άλλους. Η λογοτεχνία είναι μια διαρκής διεργασία: ανοίγει πόρτες στην ουσία του ανθρώπινου μυαλού και της ψυχής, προσκαλώντας τον αναγνώστη να μπει και να γίνει μέρος του συγγραφέα»
Το αφήγημά της «Το κουμπί» («Ραχήλ», 2001) περιλαμβάνεται στη διδακτέα ύλη του Υπουργείου Παιδείας και Πολιτισμού, στο βιβλίο «Ο λόγος ανάγκη της ψυχής», κείμενα λογοτεχνίας Α΄ Γυμνασίου. Στην εισαγωγή του σχολικού βιβλίου αναφέρεται: «Στο σύντομο αυτό παραβολικό αφήγημα αποτυπώνεται η διάσταση του κόσμου των ενηλίκων με τις δεσμεύσεις και τις απαγορεύσεις του από τον «ποιητικό» κόσμο της παιδικής ζωής». Συχνά η λογοτεχνική της συγκομιδή παρουσιαζόταν σε λογοτεχνικά περιοδικά και η γραφή της κοσμεί δύο κρατικές ανθολογίες.
Η Μυρτώ ήταν μια πανέξυπνη, ταλαντούχα γυναίκα, μα τη χαρακτήριζε εξίσου το ήθος, η ευγένεια και η καλοσύνη της. ΄Ηταν εξαιρετικά δραστήρια, σε πολλά επίπεδα και σε διαφορετικούς τομείς. Ενώ από παιδί σχεδόν ανέδειξε το πλούσιο ταλέντο της στη λογοτεχνία, επέλεξε την ιατρική για τις σπουδές της, ολοκληρώνοντας με επιτυχία πρώτα τη φοίτησή της στο Πανεπιστήμιο Φρειδερίκου Γουλιέλμου της Βόννης στη Δυτική Γερμανία, την ειδίκευσή της στην οικογενειακή ιατρική έπειτα και τέλος το μεταπτυχιακό της στη Διοίκηση Μονάδων Υγείας. Μετά από πολύχρονη προσφορά ως γιατρός, από το 2007 ανέλαβε διοικητική θέση στο Υπουργείο Υγείας ως Ανώτερη Ιατρική Λειτουργός, για τον συντονισμό θεμάτων Δημόσιας Υγείας. Διετέλεσε και μέλος του Ιατρικού Συμβουλίου Κύπρου.
Υπήρξε ιδρυτικό μέλος του Συμβουλίου Εφαρμογής της Εθνικής Στρατηγικής για την Καταπολέμηση της Σεξουαλικής Κακοποίησης και Εκμετάλλευσης Παιδιών και της Παιδικής Πορνογραφίας ΦΩΝΗ, και εργάστηκε για τις αξίες και τους αγώνες του Συμβουλίου, για την ίδρυσή του και ως μέλος από το 2018, όταν καταρτίστηκε και το πρώτο Συμβούλιο, μέσα από τη θέσπιση της σχετικής νομοθεσίας το 2017. Εργάστηκε και ως Συντονίστρια Τεχνικής Επιτροπής Ανάπτυξης Εθνικής Στρατηγικής για τον Σακχαρώδη Διαβήτη.
Υπήρξε ένας υπέροχος άνθρωπος. Μια υπέροχη φίλη, μια υπέροχη μάνα και γιαγιά. Εκφράζουμε τα βαθύτατα συλλυπητήριά μας στην οικογένειά της.
Καλό σου ταξίδι, Μυρτώ, καλή αντάμωση.
Από «Το πείραμα»
«Τελικά, είμαι δέντρο», του ομολόγησε καθώς τον έβλεπε να στέκεται στο κατώφλι του υπνοδωματίου. «Είμαι χιονισμένη το χειμώνα κι ανθισμένη την άνοιξη. Ρίχνω τα φύλλα μου το φθινόπωρο και πρασινίζω το καλοκαίρι. Ανεβάζω κλαδιά στο φεγγάρι για να πετάξω κι ελπίζω πάντα πως οι ρίζες μου είναι μέσα σου.» «Ρουφούν αίμα από την καρδιά σου. Οι χυμοί μου φαρμακώνουν τον εγκέφαλό σου. Τα τριχοειδή μου στήνουν ενέδρες στη λογική σου. Θα ’θελα να ’μουν ένα σαρκοβόρο δέντρο. Να σε τρώω λίγο λίγο ολόκληρο και να σε κυοφορώ γεννώντας σε, όλες τις εποχές στα κλαδιά – τα χέρια μου. Θα ’ναι η μόνη μου παρηγοριά, αφού ποτέ δεν θα μπορέσω να πετάξω όπως θέλω.» Έλα μέσα λοιπόν κι άσε με να σε ξαφνιάσω με τις τρέλες μου. Πέρνα γρήγορα γρήγορα το κατώφλι και μοιράσου τη χαρά μου!»
«Μα τι ’ναι όλα αυτά», είπε ο άντρας έκθαμβος, μπαίνοντας απ’ το λαγούμι στη σπηλιά. Παράλληλα ανοιγόκλεισε τα μάτια του, βλέποντας πως, αντί για κέρμα, κάποιος είχε ρίξει μες στη λίμνη το φεγγάρι. Η γυναίκα γέλασε. Τα ήξερε όλα. Τα είχε ονειρευτεί τόσες φορές. Τα είχε σκηνοθετήσει άλλες τόσες. «Κυρία, κυρία», τους διέκοψε ο ξεναγός. «Ελάτε να δείτε το σκελετό του πρωτόγονου ανθρώπου! Πέθανε στα τριάντα του, σε βαθιά γεράματα, κουλουριασμένος σ’ αυτό το κούφωμα». Η γυναίκα έσπρωξε πάλι στο πλάι τον ξεναγό και σκέφτηκε: «Αφού σ’ αγαπώ και σ’ αγαπώ, τι έχει να γυρέψει εδώ ο θάνατος;» Φλεβάρης 2002